Luke 1

Luk kaavu vakasin-anjo vu Tiopilas

1O himbop Tiopilas, hil ngeeyaata kaavu vakasin lak va pin sen Anutu wiing hôôk hey lavuun-ato, 2ond sil oo kaavu lohvu hil sen layi vaa-ju lak mend vu munggin-ande yoo mondanêêl vakasin langaah-ato, ond hil-anju lanêêl vakasin-anja vu hey. 3Tombe saalingin va yuuh amêê-ju danggakook pin nivasa lôôt, tombe mem sa kangg vu nambe soo kaavu nanjip nivalok nohvu va sen bôôy-anjuuto be saambiing naas vu hong, 4in ganjak ni naambe va sen hil tatekin vu hong-ato ond keen lôôt. Om sa naanêêl vu hong. - (1) Sinaale 1:1* - (2) Jon 15:27*

Angela nêêl vu Sakaalia nambe vane navu gako noow Jon

5Hôôk busin sen Helot** tu hil Yudia-te omaaho lulemak-ato, ond hil sen datung salivangin-ato ti nando, haale nambe Sakaalia, ond yi vu kul vaha salivangin-aso vaalu sen Abaisa-te hil vu taamusin-ato, tonde Sakaalia vane Elisabet ond yik yite danggakook neep vu Aalon-ate noondin having. 6Anutu yi Sakaalia yuuh Elisabet anivasa, in yuuh oo samu Omaaho Bop-ate vakasin osin tanasin pin de vakasin ma. 7Lemu yuuhanêênd unoopasiv ma, in Elisabet oo naale muuh-ambe yuuh ahondoos tata lak.

8Tonde Sakaalia having kul vaha salivangin-aso vaalu sen sil dangga timuu-to, ond sil lalup-ambe lalukala Anutu-te dumb bop alo. 9Tonde hil sen datung salivangin-anju silate gambum ti neep, om sil laate tatuuh atombe tok la hato hôôk Sakaalia me, in taato naambe dukana Omaaho Bop-ate dumb alo vaambuung-ambe basi va galovasa na vu Anutu. 10Om lukala monasi va galovasa la vu Anutu, tonde hil ngeeyaata lalu-daale voon-ambe mondalohak. 11Tonde sim Sakaalia yi de angela ti hato vu be naale alata vaalu la osin nama vasa sen kin galovasaa-to. 12Sakaalia yi angelaa-ju tombe vindis-ande naha lak lôôt, 13le angela nêêl vu nambe, “Sakaalia, game ganjêênin e, in Anutu hango gate lohakin lung la. Vanem Elisabet e gako gate nomaatuk, tombe onaateey haale naambe Jon. 14Om galompayo navu nivasa jak-ambe onaapêêlis, tombe tangganaan gako le mem hil ngeeyaata le daapêêlis gaving. 15Tombe Omaaho Bop e ji onoom-anju naambe omaaho osin haale bop, de me-le naanum wain osin bel aniwêêk e, de sen naahen baale dôôk tangganaan baambuu-to ond Vavi Vaambuung e dôôvu yi. 16Tombe sim le biing-ambe hil Islel ngeeyaata le langgilin sil lanaah vu silate Omaaho Bop Anutu. 17Onoom-anju ond le niwêêk osin Vavi Vaambuung dôôvu nohvu sen Eliya bôôy-ato, tombe le naamunggin vu Omaaho Bop, de le biing-ambe himbop-aso langgilin londpayo naah vu noondin, tonde le biing-ambe hil kalêêsin ambu-so langgilin sil in nambe sil sapa nohvu sen hil anivalok-ato, tonde samu sil in sil oo mongganggin Omaaho Bop navu naam.”

18Tombe Sakaalia nêêl vu angela nambe, “Sale anjak ni jak vaati naambe vakasin-anja le nôôn jak? In haay ahondoos vêêh tata lak lung laa-to.” 19Le angela nêêl laah nambe, “Sa Gabiel sen soo naale hôôk Anutu mêê-to, ond wiing sa laam in nambe sa gako banye nivasaa-jo naam-ambe sa naanêêl vu hong. 20Om onggango le, sate vakasin-anjo yoo le nôôn jak hôôk yite busin nivalok.

Le game gawii-having e, om game le bakaas e, olavam e nama na de na nohvu busin sen va pin-anjo nôôn jak e mem.”

21Nêêl lung atonde hil oo mondanggin Sakaalia lôôt, tombe kand vu nambe mak vaati wiing om nando ahusaandiin lôôt hôôk dumb alo vaambuung-anjuuto. 22Tombe hato, lemu me-lohvu nambe bakaas vu sil e, yik navu taato va lak nama mu in ka ma, om lalak ni nambe peey e yi vati yoow vu dumb alo vaambuung-ato. 23Sakaalia yoo nando monawiing kul hôôk dumb alo lôôt-ambe yite busin lung la, le mem hato be laah baan.

24Lung atonde vane Elisabet noow hôôk, om yoo nando tatimasin hôôk bayêên alo lohvu kwaav namaavaalu, de nêêl nambe, 25“Gêên Omaaho Bop yoo samu sa nivasa nambêênjo, in bôôy sa ningg namum hôôk omaahonôôn amend in sanêêngg unoopasiv ma, le sim gêên ond Omaaho Bop wiing-ambe sa ningg mumin-ato ma la.” - (5) 1 Kolint 24:10* - (9) Eks 30:7* - (15) Nam 6:3* - (17) Matai 17:11-13 Mal 3:1 4:5-6* - (18) Jen 18:11* - (19) Dan 8:16 9:21 Hiblu 1:14* - (20) Luk 1:45* - (25) Jen 30:23*

Angela nêêl vu Malia nambe navu gako noow Yesu

26Kwaav namaavaalu vindak ti lung la, le mem Anutu wiing angela Gabiel la bayêên bop ti neep Galili, bayêên haale nambe Nasaalet. 27Ond angelaa-ju la vu vehaavu ti sen lanêêl lak moow ti haale nambe Yusep. Yusep-anju ond danggakook neep vu Devit-ato, ond vehaavuu-ju haale nambe Malia. 28Tombe angela Gabiel la valup-ambe nêêl vu nambe, “O Malia, Omaaho Bop Anutu ka pasiv in hong-ambe nando having hong.” 29Malia hango lavaa-ju tombe yêênin lôôt, de ka vu nambe, “Mak vakasin-anju dangga nambe va?” 30Tombe angela nêêl vu nambe, “Malia, game ganjêênin e, in Anutu nayi hong nivasa. 31De onggango le, unoopasiv moow ti navu dumbaale galompayo, tombe onggako ond onaateey haale naambe Yesu. 32Unoopasiv-anja le gako haale bop, de Anutu baandoni le naanêêl naambe yite Noow keen. Omaaho Bop Anutu le biing-ambe naatu omaaho lulemak, yik naambe sen yite himbop Devit-ato, 33in ganggin Yaakop-ate hil vu taamusin, tombe yite kul-anjo me-le jung na le, yoo le mando danggata osin danggata.”

34Tombe sim Malia lingin angela nambe, “Vaa-ja le nôôn jak naambe va? In same alak vu moow ti le.” 35Le angela nêêl vu nambe, “Vavi Vaambuung e jakanaas hong, tonde Anutu-te niwêêk e naas naambiiy kôôh

vu hong, om unoopasiv vaambuung sen onavu gako vu taamusin-ato ond le daanêêl naambe Anutu Noow.
36Angge, gaandemaavêêh Elisabet ond tata lak lung la, de danêêl nambe naale muuh, le ma de gêên ond unoopasiv moow lukaale lopayo be kwaav namaavaalu vindak ti lung la ni. 37Vati me-nimeen vu Anutu le, yoo lohvu nambe biing va pin.” 38Tombe Malia nêêl nambe, “Ke, Omaaho Bop-ate unaavepasiv sa, om lung-ande vakasin sen ganêêl lak saa-ja nôôn jak.” Lung atonde angela havuuh Malia de la. - (27) Matai 1:16,18 Luk 2:5* - (31) Ais 7:14 Matai 1:21-23* - (32-33) Ais 9:7 2 Sml 7:12,13,16 Dan 7:14 Mai 4:7* - (35) Matai 1:20* - (37) Jen 18:14*

Malia la vu Elisabet

39Tombe yik Malia kandi pavis-ambe la taaku kandu be la valup hil Yuda-te bayêên bop ti, 40tombe huli-la Sakaalia baan-ambe vakaas vu Elisabet. 41Elisabet hango Malia lava tombe unoopasiv sen naale hôôk Elisabet alopayôô-to vaake yi, tonde Vavi Vaambuung hôôvu Elisabet 42om nêêl lava bopaata nambe, “Anutu wiing samu samu vu hong savok vêêh-aso pin, tonde unoopasiv sen naale hôôk galompayôô-ja ond yik Anutu le samu yi gaving. 43De sa vaati ondeey sate Omaaho Bop tangganaan laam vu saa-jo? 44Angge, sa hango olavam atombe unoopasiv sen naale hôôk sa baambungg-ato pêêlis-ambe vaake sa. 45Gakam vasa in gawii-having vakasin pin sen Omaaho Bop nêêl vu hong lung la nambe le nôôn jak-ato.” - (41) Luk 1:15* - (42) Diu 28:4* - (45) Luk 1:20*

Malia pêêlis la vu Anutu

46Tombe Malia nêêl nambe,

  • “Sa longgpayo nako Omaaho Bop ak,
47tonde sa kanungg napêêlis vu sate Anutu sen nahôôvu saa-to 48in yite vêêh kul malis ti sa, lemu yoo ka vu sa. Om gêên-anjo de vu taamusin, hil vu taaku pin e daanêêl naambe Anutu wiing samu samu vu sa. 49In Anutu sen niwêêk lôôt-ato ond yoo wiing va bopaata vu sa, ond yoo haale vaambuung, 50de yoo ka pasiv in hil pin sen dayêênin yii-to, vu bôôy-ambe vu taamusin, de nalak busin pin. 51Tonde nama yoo nawiing kul aniwêêk, de hil sen yoo datee sil ak-ato ond hatiiy sil-ambe lavuuh taale osin kand hateesin, 52de laanggôôl hil alulemak-aso tonde hako hil malis ak. 53De hil sen dayimb ahend-ato ond vu va nivasa vasa be lohvu sil lôôt, de luus kupak dangga-so be lala namand malis amu. 54De hôôvu yite noondin Islel-aso, in yoo ka vu yite vakasin ka pasiv-ate 55sen nêêl vu yate himbop-aso bôôy nambe le ka pasiv in sil-ato, yik nêêl vu Abalaam osin yite hil sen lanaam vu taamusin-ato be le nanjip danggata.” 56Malia nêêl lung atonde nando having Elisabet lohvu kwaav yaal, le mem laah baan. - (46) 1 Sml 2:1-10* - (48) Luk 1:25 11:27* - (50) Saam 103:13,17* - (51) 2 Sml 22:28* - (52) Iyop 12:19 5:11 Saam 147:6* - (53) 1 Sml 2:5 Saam 34:10 107:9* - (54) Ais 41:8 Saam 98:3* - (55) Mai 7:20 Jen 17:7 18:18 22:17*

Elisabet hako nowaatuk Jon

57Busin sen Elisabet navu gako noow-ato lung la om hako nowaatuk. 58Tombe Elisabet-ate hil sen sil dangga timu, osin hil sen sil ambaand timuu-to, ond lango banye nambe Omaaho Bop aka pasiv lôôt in Elisabet, om sil lapêêlis having yi.

59Tonde busin namaavaalu be vindak yuuh lung la le mem ti sen tu yaal-ato ond sil lasupin lalaam in galaah unoopasiv aninaavi, tonde lawiingin nambe daateey mangganaan Sakaalia haale jak yi, 60le ma de tangganaan nêêl nambe, “Malis, yiiy naateey haale naambe Jon.” 61Tombe lanêêl vu nambe, “Gate vaheey-ame haalend nambêênja dando le.” 62Om sil oo motaato lak namand-ambe dalingin mangganaan nambe wiingin nambe daateey yêêv lati jak noow, 63om taato be lako tapale pasiv ti laam, tombe kaavu nambe, “Haale Jon,” tombe sil pin lavindis lôôt. 64Tonde pavis atombe Sakaalia avi osin dalaan ahelavis ak laah, de vakaas osin hako Anutu haale lak. 65Tombe Sakaalia-te hil pin se sil ambaand timuu-to layêênin lôôt, tonde hil oo lakaas in va pin-anjo, de lanêêl banye be la lohvu hil Yuda-te taaku kandu pin. 66Tombe hil pin sen lango vaa-ju banyêê-to ond kand navu lôôt-ambe lanêêl nambe, “Taamusin e unoopasiv-anjo le naambe vaati?” Lanêêl nambêênju in lalak ni nambe Omaaho Bop-ate niwêêk nando having yi. - (59) Jen 17:12 Lev 12:3 Luk 2:21* - (60) Luk 1:13*

Sakaalia pêêlis la vu Anutu

67Tonde Vavi Vaambuung hôôvu mangganaan Sakaalia om nêêl vakasin nôôn langaah nambe,

68
  • “Yiiy gako Islel-ate Omaaho Bop Anutu haale jak, in laam in dôôvu yiiy-ambe nôôh yiiy vêêl.
69Om holin yite omaaho niwêêk ti kandi vu yite kul vaha Devit-ate hil vu taamusin in nambe dôôvu yiiy-ato, 70lohvu vakasin sen Anutu yoo wiing-ambe yite hil vaambuung lanêêl langaah bôôy-ato nambe 71le nôôh yiiy vêêl in yate vaavis-aso namand, osin nôôh yiiy vêêl in hil sen ahend kalin lôôt vu yiiy-ato. 72In ka pasiv in yate himbop-aso bôôy, osin yoo ka navu yite vakasin vaambuung sen jôôy bôôy-ato, 73in nêêl osin vakasin keen vu yate himbop Abalaam, om navu biing nohvu sen nêêl bôôy-ato nambe 74le nôôh yiiy vêêl in yate vaavis-aso namand, in nambe yaanohak vu yi, de yame le aanjêênin e, 75tombe yiiy naatu yite hil vaambuung osin hil anivalok jak busin pin. 76
  • Tonde hong unoopasiv-anjo, ond hil e daanêêl hong naambe Anutu Baandoni-te omaaho sen nanêêl yite vakasin langaah-ato, in gale naamunggin in samu Omaaho Bop-ate mopaatôôv,
  • 77de gale naanêêl vu yite hil in lanjak ni naambe kawiiy silate nipaya na, ond mem le gako sil nom. 78Yate Anutu sen yoo ka pasiv bopaata lôôt-ato ond yoo le biing melangaah baandoni dukanaam vu yiiy, 79in naatum melangaah vu hil sen dando hôôk mekanuu-to, tonde naatum vu hil sen dayêênin nambe davu lanjimb-ambe lana mend namaa-to, tonde taato mop sen yalonggpayo melaas-atêêto vu yiiy in nambe yiiy sapa.” 80Lung atonde dando be unoopasiv-anjo bop ak-ambe lopayo la vu Anutu niwêêk, le mem la nando taaku lumbalaamb lôôt-ambe la valup busin sen-ato, le mem tok lom-ambe taato yi vu hil Islel. - (68) Saam 41:13 72:18 106:48 Luk 7:16* - (69) Saam 18:2* - (71) Saam 106:10* - (72) Jen 17:7 Lev 26:42 Saam 105:8-9 106:45* - (73) Jen 22:16-17 Mai 7:20* - (75) Titus 2:12-14* - (76) Ais 40:3 Mal 3:1 Matai 3:3* - (77) Jer 31:34* - (78) Ais 60:1-2* - (79) Ais 9:2 58:8 Matai 4:16* - (80) Luk 2:40 Matai 3:1*

    Copyright information for MMO